Antimycotica zijn geneesmiddelen die specifiek ontwikkeld zijn voor de behandeling en preventie van schimmelinfecties. Deze medicijnen werken door de celwand van schimmels aan te tasten of hun groei te remmen, waardoor de infectie effectief bestreden wordt. Schimmels gedijen vooral in warme, vochtige omgevingen en kunnen verschillende delen van het lichaam aantasten.
Schimmelinfecties komen in vele vormen voor en kunnen zowel de huid, nagels als slijmvliezen aantasten. De meest voorkomende infecties zijn voetschimmel (tinea pedis), nagelschimmel (onychomycose), schurft (tinea corporis), en vaginale candida-infecties. Deze infecties worden veroorzaakt door verschillende schimmelsoorten zoals Candida, Trichophyton en Microsporum.
Onbehandelde schimmelinfecties kunnen zich uitbreiden en leiden tot complicaties. Ze veroorzaken vaak onaangename symptomen zoals jeuk, roodheid, schilfering en pijn. Bovendien zijn schimmelinfecties besmettelijk en kunnen ze gemakkelijk overgedragen worden naar anderen via direct contact of gecontamineerde oppervlakken.
Voetschimmel is een van de meest voorkomende schimmelinfecties, vooral bij sporters en mensen die regelmatig openbare faciliteiten bezoeken. Deze infectie manifesteert zich meestal tussen de tenen en kan zich uitbreiden naar de voetzolen. Symptomen omvatten jeuk, roodheid, schilfering en soms pijnlijke kloven. Nagelschimmel is hardnekkiger en vereist vaak een langere behandeling, waarbij de nagel dik, verkleurd en brokkelig wordt.
In Belgische apotheken zijn verschillende topische antimycotica verkrijgbaar, zowel op voorschrift als vrij verkrijgbaar. Deze preparaten bevatten actieve ingrediënten zoals clotrimazol, miconazol, terbinafine of ketoconazol. De keuze van het juiste product hangt af van het type schimmelinfectie, de locatie en de ernst van de aandoening. Uw apotheker kan u adviseren over het meest geschikte product voor uw specifieke situatie.
Canesten (clotrimazol) is een veelgebruikt merk dat effectief is tegen verschillende schimmelsoorten en verkrijgbaar is als crème, spray en oplossing. Daktarin (miconazol) biedt brede antischimmelwerking en is beschikbaar in verschillende formuleringen. Lamisil (terbinafine) is bijzonder effectief tegen huidschimmels en werkt vaak sneller dan andere preparaten. Deze merken hebben bewezen hun effectiviteit in de behandeling van diverse schimmelinfecties.
Voor optimale resultaten moet het antimycoticum tweemaal daags aangebracht worden op de schone, droge huid, waarbij het product ook op de gezonde huid rondom de infectie gesmeerd wordt. De behandeling moet doorgezet worden tot 1-2 weken na het verdwijnen van de symptomen om herinfectie te voorkomen. Bij voetschimmel duurt de behandeling meestal 2-4 weken, terwijl nagelschimmel maanden kan vereisen. Raadpleeg uw apotheker of arts als er na 4 weken geen verbetering optreedt.
Orale antimycotica zijn krachtige receptplichtige geneesmiddelen die speciaal ontwikkeld zijn voor de behandeling van systemische schimmelinfecties. Deze medicijnen werken van binnenuit en zijn vooral effectief bij hardnekkige of wijdverspreide schimmelinfecties die niet reageren op lokale behandelingen.
Systemische schimmelinfecties kunnen verschillende delen van het lichaam aantasten, zoals de nagels, huid, en in ernstige gevallen inwendige organen. Deze infecties vereisen een grondige aanpak met orale medicatie om de schimmel effectief te bestrijden en herhaling te voorkomen.
In België zijn de meest voorgeschreven orale antimycotica:
Orale antimycotica kunnen bijwerkingen veroorzaken zoals misselijkheid, hoofdpijn en leverreacties. Het is belangrijk om de voorgeschreven dosis en behandelduur strikt op te volgen. Sommige medicijnen kunnen interacties hebben met andere geneesmiddelen.
Raadpleeg altijd een arts bij vermoeden van systemische schimmelinfecties, terugkerende infecties, of wanneer lokale behandelingen niet helpen. Een medische diagnose is essentieel voor de juiste behandeling en dosering.
Vaginale schimmelinfecties zijn een veelvoorkomend probleem bij vrouwen en kunnen effectief behandeld worden met specifieke antimycotica die ontwikkeld zijn voor intiem gebruik. Deze infecties worden meestal veroorzaakt door een overgroei van Candida-gisten.
Vaginale candidose komt voor bij ongeveer 75% van alle vrouwen minstens één keer in hun leven. Factoren zoals antibioticagebruik, zwangerschap, diabetes en een verzwakt immuunsysteem kunnen het risico verhogen. De infectie is niet seksueel overdraagbaar maar kan wel ongemak en irritatie veroorzaken.
Voor vaginale schimmelinfecties zijn verschillende behandelingsvormen beschikbaar:
Bekende merken zoals Gyno-Canesten en Lomexin bieden betrouwbare oplossingen. Typische symptomen zijn jeuk, branderig gevoel, witte afscheiding en pijn bij het urineren. Bij eerste symptomen of terugkerende infecties is het raadzaam om medisch advies in te winnen voor een juiste diagnose en behandeling.
Mondspruw, veroorzaakt door Candida-gisten, komt vooral voor bij baby's, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem. Specifieke antimycotica in de vorm van gel, druppels of tabletten zijn verkrijbaar voor orale behandeling. Deze preparaten bevatten vaak nystatine of miconazol en zijn speciaal ontwikkeld voor gebruik in de mondholte.
Combinatiepreparaten bevatten zowel antimycotica als antibacteriële stoffen voor gemengde infecties. Voor baby's en kinderen zijn er milde formuleringen beschikbaar met aangepaste concentraties en kindvriendelijke toedieningsvormen. Veterinaire antimycotica voor huisdieren verschillen van humane preparaten en mogen nooit onderling uitgewisseld worden. Raadpleeg altijd een dierenarts voor de behandeling van schimmelinfecties bij dieren.
Goede hygiëne is essentieel tijdens antimycotische behandeling. Was handen regelmatig, vervang handdoeken en ondergoed dagelijks, en reinig aangetaste lichaamsdelen zorgvuldig. Voor voetschimmel: draag ademende schoenen en katoenen sokken, en desinfecteer schoenen regelmatig.
Zoek medische hulp bij uitgebreide infecties, terugkerende klachten, of wanneer symptomen na één week behandeling niet verbeteren. Let op de volgende belangrijke aspecten:
Antimycotica kunnen interacties hebben met bloedverdunners en bepaalde antibiotica, dus overleg altijd met uw apotheker of arts.
